Wat bedoelen we eigenlijk met animatie en tekenfilm?
De termen animatie en tekenfilm worden vaak door elkaar gebruikt, maar betekenen ze wel precies hetzelfde? Op het eerste gezicht lijkt er weinig verschil, want beide vormen beelden bewegende illustraties af. Toch zit er een subtiel maar belangrijk onderscheid tussen animatie als medium en tekenfilm als specifieke stijl binnen dat medium.
Wat is animatie?
Animatie is een techniek waarbij een serie stilstaande beelden of 'frames' achter elkaar worden gezet om beweging te suggereren. Deze techniek valt onder de categorie film en audiovisuele kunst en kan verschillende vormen aannemen: 2D, 3D, stop-motion, computergestuurd of zelfs traditionele handgetekende animatie. Animatie is dus een overkoepelende term die verwijst naar de techniek waarmee beelden tot leven gebracht worden.
Wat is dan een tekenfilm?
Een tekenfilm is een vorm van animatie waarbij de beelden met de hand of digitaal worden getekend. Denk hierbij aan klassieke Disney-films zoals 'Sneeuwwitje' of populaire Nederlandse producties zoals 'Alfred Jodocus Kwak'. Een tekenfilm geeft vaak een cartooneske uitstraling en vertelt een verhalend element, vaak gericht op kinderen, maar dat hoeft zeker niet altijd zo te zijn.
Tekenfilm als subcategorie
Je kunt dus zeggen dat elke tekenfilm een animatie is, maar niet elke animatie is een tekenfilm. Als je bijvoorbeeld kijkt naar 3D-geanimeerde films zoals 'Shrek' of stop-motion klassiekers zoals 'Wallace and Gromit', dan vallen deze ook onder animatie, maar niet onder tekenfilm.
Waarom worden de termen door elkaar gebruikt?
De verwarring tussen animatie en tekenfilm ontstaat vaak doordat in de vorige eeuw animatie vrijwel uitsluitend via traditionele tekeningen werd gemaakt. Toen digitale technieken opkwamen, bleef men de term tekenfilm gebruiken voor wat nu onder moderne animatie valt. Bovendien zijn beide bedoeld om verhalen te vertellen via visuele kunst, wat ervoor zorgt dat het verschil voor veel kijkers nauwelijks opvalt.
Welke vorm is nu populairder?
Moderne animaties zijn vaak digitaal geproduceerd met behulp van geavanceerde software en 3D-technieken. Toch blijft er ook veel liefde bestaan voor handgetekende stijlen, met producties die teruggrijpen op de charme van traditioneel tekenwerk. In Nederland worden nog steeds tekenfilms gemaakt, vaak gericht op jong publiek, zowel om educatieve als vermakelijke redenen.
Voor filmmakers en kijkers
Voor filmmakers, producenten en animatieprofessionals is het verschil tussen animatie en tekenfilm belangrijk voor technologische, stilistische en productionele keuzes. Voor het publiek blijft de ervaring echter vaak centraal staan: of het nu een 3D-animatie is of een traditionele tekenfilm, het verhaal en de beleving maken de meeste impact.
Waarom is dit onderscheid belangrijk?
Voor professionals in de industrie, studenten aan filmacademies of geïnteresseerden in audiovisuele media is het nuttig om dit verschil te begrijpen. Het bepalen van de term die je gebruikt, kan invloed hebben op subsidieaanvragen, selecties voor filmfestivals en zelfs de manier waarop je werk wordt gecategoriseerd op streamingdiensten.
